مقصود این است که آیا ابزار اندازهگیری موردنظر میتواند ویژگی و خصوصیتی که ابزار برای آن طراحی شده است را اندازهگیری کند یا خیر؟ به عبارت دیگر مفهوم روایی(validity) به این سوال پاسخ میدهد که ابزار اندازهگیری تا چه حد خصیصه مورد نظر را میسنجد. پرسشنامهای (یا بطور کلی ابزار اندازهگیری) که مثلا برای ارزیابی «تعهد سازمانی کارکنان» طراحی شده ولی پرسشهایش به گونهای طراحی شدهاند که «رضایت شغلی کارکنان» را ارزیابی میکند روایی ندارد (هر چند ممکن است بررسیهای آماری، پایایی مطلوب آن را نشان دهد). همینطور پرسشنامهای که همه وجوه موضوع مورد تحقیق را در بر نگیرد قطعا دارای روایی مطلوبی نیست.
نظر کارشناسان و خبرگان میتواند کمک خوبی برای بهبود روایی ابزار اندازهگیری باشد. موضوع روایی از آن جهت اهمیت دارد که اندازه گیریهای نامتناسب میتواند هر پژوهش علمی را بی ارزش سازد.
قبل از بکارگیری ابزارهای اندازهگیری لازم است پژوهشگر از طریق علمی، نسبت به روا بودن ابزار اندازهگیری مورد نظر و پایایی آن (که مکمل هم به حساب می آیند) اطمینان نسبی پیدا کند.